Sẵn sàng cho cuộc chuyển đổi
VinFast là thương hiệu thúc đẩy mạnh mẽ việc triển khai tủ đổi pin với 1.000 trạm đầu tiên từ tháng 10/2025, mở rộng lên 50.000 trạm đến hết năm nay và tiến tới 150.000 trạm trên toàn quốc.
Tủ đổi pin xe máy điện VinFast đã được lắp đặt trên phố Phạm Ngọc Thạch, Hà Nội.
Phí thuê pin là 200.000 đồng/tháng, phí đổi pin tại trạm là 9.000 đồng/pin mỗi lần. Theo VinFast công bố, mỗi pin có dung lượng 1,5kWh, cho tầm hoạt động tối đa 85km (điều kiện gần như lý tưởng) sau mỗi lần sạc đầy.
Để đẩy nhanh tốc độ triển khai tủ đổi pin, VinFast thông qua V-Green, đã ký kết các thỏa thuận hợp tác chiến lược nhằm phát triển hạ tầng sạc và đổi pin cho xe điện VinFast với các đối tác như Thế giới di động, FPT tại hệ thống các cửa hàng của hai đơn vị này trên toàn quốc.
Ngoài ra, V-Green cũng công bố triển khai mô hình nhượng quyền tủ đổi pin xe máy điện với mức đầu tư ban đầu từ 210 triệu đồng/tủ. Đồng thời, cam kết trong vòng 5 năm đầu sẽ đảm bảo thu nhập cho nhà đầu tư và tính toán, một tủ đổi pin có thể thu hồi vốn chỉ sau khoảng 2,5 năm.
Khảo sát của PV Báo Xây dựng, hiện các tủ đổi pin của VinFast tại Hà Nội đã được lắp đặt ở một số cửa hàng trong hệ thống Thế giới di động, FPT và cạnh các trạm xe buýt. Tuy nhiên, hiện các tủ này mới chỉ đấu nối điện chứ chưa đổi được pin. Lý do bởi các loại xe máy điện đổi pin phải đến đầu năm 2026 mới bán ra.
Ngoài ra, V-Green cũng đề xuất triển khai thêm 10.000 tủ đổi pin tại các tuyến đường có vỉa hè phù hợp tại TP.HCM, bố trí tại vỉa hè rộng, gần nhà chờ xe buýt, trường học, bảo tàng, cơ quan hành chính... V-Green dự kiến hoàn thành hệ thống trong quý I/2026, phục vụ quá trình chuyển đổi xanh của hơn 400.000 tài xế công nghệ, giao hàng tại TP.HCM.
Nhiều "ông lớn" nhập cuộc
Bên cạnh VinFast, hãng xe điện sớm triển khai mô hình trạm đổi pin tự động tại Việt Nam là Selex Motors. Từ tháng 4/2023, Selex Motors đã triển khai khoảng 90 trạm tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng. Thương hiệu này không quá nổi bật do danh mục sản phẩm tương đối hạn chế, tập trung vào nhóm khách hàng tài xế chở khách hay chở hàng.
Tủ đổi pin của Honda dự kiến sắp được triển khai tại Việt Nam.
Tuy nhiên, Selex Motors thông báo sẽ hợp tác với DK Bike, để các dòng xe điện của hãng này được tích hợp khả năng sử dụng pin Selex, giúp người dùng tiếp cận mạng lưới trạm đổi pin rộng khắp trên toàn quốc.
Mới đây, Honda Việt Nam (HVN) đã giới thiệu tủ đổi pin Honda Power Pack Exchanger e: đến công chúng. Đại diện HVN cho biết, dự kiến vận hành trạm đổi pin từ đầu năm 2026 tại các cửa hàng bán xe và dịch vụ do Honda ủy nhiệm (HEAD). Người dùng có thể xác định vị trí của các trạm qua ứng dụng trên điện thoại và sẽ được miễn phí dịch vụ.
Các xe điện sử dụng pin hoán đổi của Honda tại Việt Nam là CUV e:, ra mắt vào tháng 10/2024, xe giao hàng Benly e: được Vietnam Post và Lotteria sử dụng từ năm 2021. Hãng hiện triển khai dịch vụ đổi pin cho dòng CUV e: tại 19 HEAD ở Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng. Tuy nhiên, không phải cơ sở nào cũng có sẵn pin để đổi và chỉ sử dụng sạc đơn mà hãng cung cấp cho khách thuê xe.
Tới đây, Yamaha Motor Việt Nam (YMVN) dự kiến cũng sẽ tham gia cuộc đua đổi pin cho xe máy điện. Các thông tin chi tiết sẽ được YMVN công bố vào cuối tháng 12 này.
Cuối tháng 7 năm nay, TMT Motors cũng thông báo sẽ trình làng 5 mẫu xe máy điện vào quý IV/2025, đồng thời xây dựng mạng lưới trạm sạc và đổi pin công cộng. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có thêm bất kỳ thông tin chi tiết nào.
Nên có loại pin sử dụng chung
Trao đổi với Báo Xây dựng, PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, hình thức đổi pin sẽ tạo ra sự tiện lợi cho người sử dụng khi không cần lo lắng về chỗ sạc hay thời gian phải chờ sạc.
Tủ đổi pin có thể giải quyết bài toán nỗi lo với các chung cư cũ, nơi khó nâng cấp hạ tầng điện phục vụ cho việc sạc xe. Với các chung cư không cho đỗ, sạc xe máy điện thì tủ đổi pin có thể được lắp đặt ở gần đó, người dân chỉ cần để pin vào tủ và gửi xe không có pin, như vậy không có lý gì mà các chung cư lại có thể từ chối trông giữ.
Ông Đinh Trọng Khang, Viện Khoa học công nghệ GTVT (Bộ Xây dựng)
Nếu bố trí được số lượng trạm đổi pin lớn và phân bổ hợp lý, cũng có thể xóa được lo ngại về phạm vi di chuyển đối với xe máy điện. Bởi khi đổi pin, thời gian chỉ tương đương với việc đổ xăng là người sử dụng có thể tiếp tục di chuyển, không phải chờ sạc.
Tuy nhiên, việc đổi pin sẽ có rào cản là người dùng nếu đã mua pin thì không muốn đổi, bởi nếu đổi có thể sẽ phải nhận một cục pin cũ hơn.
Thêm vào đó, đổi pin có thể sẽ gây thiệt hại cho xã hội, bởi một quả pin đang chạy trên xe và một đang sạc để ai đó đến lấy. Vì thế tổng lượng pin trên toàn xã hội sẽ rất cao. Như vậy, các nhà đầu tư làm dịch vụ hoán đổi pin nếu làm cho 1.000 xe thì sẽ phải làm 1.500 cục pin.
Về tiêu chuẩn pin, có thể mỗi hãng lại có thiết kế về hình dạng, kích thước khác nhau. Vì thế các hãng nên ngồi lại đàm phán để hướng tới việc có thể phát triển một cục pin cùng tiêu chuẩn, kiểu dáng, kích thước để có thể sử dụng chung.
"Khi đó có thể kéo giảm số lượng pin xuống, đồng thời kích thích được việc sử dụng xe máy điện vì đi đâu, xe hãng nào cũng có thể đổi được pin", ông Phúc nói thêm.
Đồng quan điểm, ông Đinh Trọng Khang, Phó giám đốc Viện chuyên ngành Môi trường - Viện KHCN GTVT (Bộ Xây dựng) cho rằng, nên có quy chuẩn cổng sạc, pin chung để các hãng xe thực hiện một cách thống nhất.
Tuy nhiên, để quy định cùng kích thước sẽ rất khó bởi còn tùy vào thiết kế của từng hãng xe cũng như hiệu suất của các mẫu xe. Để phát triển hạ tầng sạc xe máy điện cần phải phát triển đồng thời cả giải pháp sạc tại nhà, sạc công cộng và tủ đổi pin.
Bình luận bài viết (0)
Gửi bình luận