Trình diễn công nghệ phanh ABS nhằm giảm thiểu tai nạn xe máy

ABS giúp giảm trơn trượt

Chiều 12/12, tại Hà Nội, AIP Foundation phối hợp với Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng (Bộ Xây dựng), tổ chức Global Health Advocacy Incubator (GHAI) và Tập đoàn Bosch Việt Nam tổ chức chương trình mô phỏng hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) dành cho xe máy.

Sự kiện nhằm cung cấp thông tin cho cơ chế hoạt động, vận hành, hiệu quả của phanh ABS trên xe máy.

Theo đó, khi người lái bóp phanh đột ngột, bánh xe thường rơi vào tình trạng bó cứng, dẫn đến bị trượt khỏi mặt đường.

Tuy nhiên, nếu xe máy có trang bị hệ thống phanh ABS, khi bóp phanh, hệ thống ABS thông qua dữ liệu từ cảm biến cũng như động tác phanh của người lái để ra quyết định áp lực phanh.

Khi xuất hiện trường hợp một bánh có tốc độ quay chậm hơn so với bánh còn lại, phanh ABS sẽ thực hiện quá trình nhả (giảm áp suất tác động lên đĩa) thông qua bơm và van thủy lực.

Ngược lại, trong trường hợp bánh quay quá nhanh, áp suất tác động lên đĩa tăng (gọi là quá trình ấn) để hãm tốc độ quay của bánh.

Từ đó, xe vận hành được ổn định và người lái kiểm soát được quỹ đạo một cách dễ dàng. Hệ thống tiến hành động tác ấn - nhả thanh kẹp trên phanh đĩa tần suất 15 lần mỗi giây, giúp giữ phanh hoạt động ổn định, hạn chế tình trạng phanh ngừng hoạt động như các xe không trang bị ABS.

Sau khi tránh khỏi tình trạng nguy hiểm, hệ thống tự động áp dụng lực phanh lớn nhất để xe dừng lại kịp thời. Nếu bộ phận ECU phát hiện tốc độ bánh xe thấp hơn mức an toàn, các bơm và van thủy lực sẽ hoạt động. Theo đó, phanh ABS sẽ làm giảm áp lực lên đĩa xe, hạn chế tình trạng bó cứng.

Nói một cách dễ hiểu hơn, bằng cách phát hiện hiện tượng trượt bánh xe từ thông tin tốc độ bánh xe do các cảm biến tốc độ bánh xe cung cấp, ABS sẽ kiểm soát việc tăng giảm áp suất phanh thông qua việc điều khiển các van trong ABS.

Theo khuyến cáo từ bộ phận kỹ thuật, đối với xe có phanh ABS, việc bóp phanh hết lực là điều kiện cần thiết để xe kích hoạt chế độ ABS hoạt động, đảm bảo an toàn mà không cần phải sợ bóp phanh quá mạnh dẫn đến trượt bánh như xe không có ABS.

Trong phiên mô phỏng, các chuyên gia kỹ thuật đã minh họa trực quan điểm khác biệt về khả năng phanh giữa xe máy có trang bị và không có trang bị hệ thống ABS, làm nổi bật hiệu quả của công nghệ này trong việc ngăn bánh xe bị khóa cứng khi phanh gấp, từ đó giúp người lái giữ được khả năng điều khiển phương tiện và hạn chế tình trạng trượt bánh nguy hiểm gây ra tai nạn giao thông.

Nhìn chung, hệ thống chống bó cứng phanh dành cho xe máy (M-ABS) hoạt động bằng cách ngăn bánh xe bị khóa cứng trong những tình huống phanh gấp hoặc phanh mạnh/gắt. Khi người điều khiển phương tiện phanh đột ngột, đặc biệt trong trường hợp khẩn cấp, thiết bị ABS sẽ liên tục theo dõi tốc độ bánh xe và tự động điều chỉnh lực phanh để bánh xe vẫn tiếp tục quay. Điều này giúp duy trì độ bám đường, cho phép người lái giữ thăng bằng, tránh chướng ngại vật và dừng xe an toàn hơn.

Trên thực tế, công nghệ này cải thiện đáng kể sự ổn định và khả năng kiểm soát xe, giảm nguy cơ trượt ngã và các vụ tai nạn nghiêm trọng.

Hướng tới đề xuất xây dựng quy chuẩn về ABS

Phát biểu tại sự kiện, bà Hoàng Thị Na Hương, Phó Tổng Giám đốc AIP Foundation cho biết, dự án được thực hiện nhằm nghiên cứu và đánh giá hiệu quả của công nghệ chống bó cứng phanh dành cho xe máy trong việc giảm thiểu tai nạn giao thông. Tăng cường nhận thức cộng đồng, giúp người dân hiểu rõ hơn về lợi ích của hệ thống ABS. Dự án cũng nhằm thúc đẩy sự tham gia của các cơ quan quản lý, chuyên gia kỹ thuật và các bên liên quan trong việc thảo luận và xây dựng chính sách dựa trên bằng chứng khoa học.

"Trong bối cảnh Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với con số thương vong giao thông còn ở mức cao, việc nghiên cứu và thúc đẩy áp dụng các giải pháp kỹ thuật hiệu quả như M-ABS là vô cùng cấp thiết", bà Hương phát biểu.

Đại diện Ban tổ chức cũng cho biết, chênh lệch giá thành giữa xe có ABS và không có ABS không quá lớn, chỉ khoảng từ 60-100 USD, tùy loại xe, tùy hãng xe.

Trên thế giới, ABS có thể ngăn ngừa trung bình khoảng 25% số vụ tai nạn đối với xe máy. Ví dụ như Thụy Điển 34%, Tây Ban Nha 29%, Mỹ 22%, Ấn Độ 33%...

Tại sự kiện, ở phần trả lời báo chí, phóng viên Báo Xây dựng đặt vấn đề về việc có thể thay thế các hệ thống phanh hiện hữu trên các xe máy đang lưu hành (xe cũ) không?

Đại diện bộ phận kỹ thuật cho biết, do cấu tạo khác nhau giữa các loại xe, hãng xe nên hiện nay chưa thể thay thế các hệ thống phanh hiện hữu trên xe máy cũ bằng hệ thống phanh ABS mới. Do đó, việc lắp đặt phanh ABS chỉ thực hiện đối với các xe sản xuất mới.

"Tuy nhiên việc nghiên thử nghiệm, nghiên cứu, đánh giá hiệu quả của ABS là cơ sở để đề xuất cơ quan chức năng xem xét xây dựng dự thảo quy chuẩn về hệ thống phanh ABS trên các loại xe máy từ 50 phân khối trở lên tại Việt Nam", đại diện Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ Xây dựng thông tin thêm.

Đặc biệt, Ban tổ chức cũng biểu diễn trực tiếp tại sự kiện với sự tham gia của kỹ thuật viên. Qua hai phần thử nghiệm trên đường trường không trơn trượt và đường trơn trượt đã cho thấy hiệu quả rõ rệt.

Cả hai phần thử nghiệm đều cho kết quả khả năng kiểm soát vận hành, xử lý phanh của hệ thống ABS rất tốt, giúp xe ổn định khi phanh gấp, mạnh mà không bị trượt bánh, láng xe, đổ xe như xe không trang bị ABS.