Đề xuất kiểm định khí thải xe máy theo năm sản xuất

Cơ sở chờ hướng dẫn

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, để các cơ sở kiểm định khí thải đủ điều kiện đi vào hoạt động, ngoài cơ sở vật chất kỹ thuật, nhân lực, thiết bị phân tích khí thải, camera IP để giám sát... các cơ sở này phải được Sở Xây dựng cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động.

Bên cạnh đó, hàng năm, thiết bị phân tích khí thải còn phải thực hiện hiệu chuẩn theo quy định của pháp luật về đo lường.

Thực tế hiện nay, ngoài các trung tâm đăng kiểm hiện có, chưa có các thành phần khác có đủ điều kiện để tham gia vào dịch vụ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.

Theo thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện có 2.768 cơ sở bảo hành, bảo dưỡng của các nhà sản xuất, nhập khẩu mô tô, xe gắn máy có khả năng tham gia vào dịch vụ kiểm định khí thải và cần phải có sự đồng thuận từ hãng và cơ sở bảo hành, bảo dưỡng.

Khi triển khai đầu tiên tại Hà Nội và TP.HCM theo lộ trình dự kiến, Hà Nội có 155 cơ sở, còn TP.HCM là 310 cơ sở (sau khi sáp nhập). Tuy nhiên, các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng này chưa trang bị thiết bị phân tích khí thải và chưa có đăng kiểm viên để thực hiện kiểm định.

Riêng đối với cơ sở bảo hành, bảo dưỡng không thuộc hãng, nếu muốn đưa các cơ sở này tham gia vào dịch vụ kiểm định cần phải có chính sách bắt buộc trang bị thiết bị phân tích khí thải. Để làm được cần sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cơ sở bảo hành, bảo dưỡng xe cơ giới (dự kiến từ 3 - 9 tháng) và sửa đổi điều khoản thi hành về áp dụng đối với địa bàn Hà Nội và TP.HCM.

Chi phí đầu tư thiết bị kiểm định khí thải khá cao

Bên cạnh đó các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng cần có tối thiểu một đăng kiểm viên hạng III theo quy định. Tuy nhiên hiện nay, nhiều cơ sở không đáp ứng được nên Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất, để tận dụng được nguồn lực này cần phải sửa đổi, theo hướng giảm tiêu chí yêu cầu của đăng kiểm viên hạng III xuống mức tốt nghiệp THPT.

Về phần mềm quản lý kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, dự kiến sẽ phải mất từ 12 - 18 tháng để triển khai phần mềm này tới các cơ sở kiểm định khí thải mô tô, xe gắn máy.

Theo một chuyên gia trong lĩnh vực kiểm định, các quy định để cơ sở bảo hành, bảo dưỡng tham gia kiểm định khí thải xe máy vẫn chưa thuận lợi nên có thể các cơ sở này vẫn chưa thể triển khai.

"Thiết bị kiểm định khí thải không phải mua là có ngay trong nước mà sẽ phải đặt hàng. Cũng cần có cơ sở kiểm định thiết bị để đáp ứng khi hoạt động. Với thiết bị kiểm định khí thải, loại rẻ phải 100 triệu đồng, đắt khoảng 400 triệu đồng.

Ngoài ra các cơ sở kiểm định cần trang bị camera, máy tính, chuẩn bị từ 2 - 3 nhân sự cho mỗi dây chuyền kiểm định, mặt bằng thuận lợi… dẫn đến chi phí đầu tư tương đối lớn", chuyên gia chia sẻ.

Đồng loạt kiểm định khí thải xe máy sẽ gây tắc nghẽn

Thiếu các cơ sở kiểm định trong khi số lượng xe máy khổng lồ, thiếu nhân lực tham gia công tác kiểm tra khí thải, hay việc bố trí nguồn lực thực hiện công tác tuần tra, kiểm soát… là những lo ngại khi thực hiện kiểm soát khí thải xe máy.

Đề xuất kiểm định trước xe tuổi đời cao

Từ những khó khăn trên, để đảm bảo tính khả thi, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất lộ trình kiểm tra khí thải theo năm sản xuất.

Cụ thể, đối với Hà Nội và TP.HCM sẽ áp dụng Mức 1 từ 1/7/2027 đối với xe mô tô, xe gắn máy có năm sản xuất từ năm 2008 trở về trước; Mức 2 từ 1/7/2029 đối với xe mô tô, xe gắn máy có năm sản xuất từ năm 2016 trở về trước; Mức 3 từ 1/1/2032 đối với xe mô tô hai bánh có năm sản xuất từ năm 2026 trở về trước.

Mức 2 đối với xe mô tô, xe gắn máy ba bánh có năm sản xuất 2025 trở về trước và xe gắn máy hai bánh có năm sản xuất từ 2027 trở về trước. Mức 4 cao nhất áp dụng từ 1/1/2035 đối với khu vực nội thành.

Đối với các thành phố trực thuộc Trung ương còn lại, áp dụng tương tự nhưng lộ trình áp dụng lùi 1 năm so với Hà Nội, TP.HCM. Với các địa phương khác áp dụng mức 1 từ 1/1/2029 đối với xe có năm sản xuất từ 2008 trở về trước và mức 2 từ 1/1/2031 đối với xe có năm sản xuất từ 2009 trở đi.

Cục Đăng kiểm Việt Nam đánh giá, theo phương án đề xuất, trong 2 năm đầu theo lộ trình triển khai về cơ bản có thể đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân tại tất cả các địa phương.

Việc quy định mức khí thải tại các địa phương theo hướng dần nâng cao tiêu chuẩn tại các thành phố có mật độ dân cư cao để người dân có thời gian sửa chữa, nâng cấp hoặc thay thế xe đáp ứng được yêu cầu của quy định. Các xe có tiêu chuẩn khí thải thấp, không đáp ứng được tại các thành phố lớn có thể về vùng nông thôn nơi có mật độ dân cư thấp để hoạt động.

Khi cấp giấy chứng nhận kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy trong đó nêu rõ mức khí thải xe đạt được để người dân biết và sử dụng đúng vùng địa lý cho phép đối với xe đạt mức khí thải đó.